Yatırım fonları Borsa İstanbul’da hisse takip etmek istemeyenlerin, sektörün profesyonelleri tarafından seçilmiş alan ve hisseler bütününe yatırım yapmasını sağlıyor. Risk algınıza göre seçebileceğiniz yatırım fonları içinde barındırdığı varlıkların fiyatlarındaki değişime göre getiri veya kayıp sağlıyor. Peki yatırımcı fon seçerken neye dikkat etmeli ve son dönemde hangi yatırım fonları öne çıkıyor?
Yatırım fonu alım satımı bankacılık uygulamalarıyla oldukça kolay. Herhangi bir bankanın kendi oluşturduğu yatırım fonlarının yanı sıra aynı uygulamadan başka bankaların veya aracı kurumların fonlarını da satın alabiliyorsunuz. Yatırım fonlarını takip edebileceğiniz yer ise TEFAS. TEFAS’ta tüm yatırım fonlarının bilgileri içinde hangi varlıkların yüzde kaç oranla bulunduğu ve risk seviyeleri yer alıyor. Fon seçimi öncesinde mutlaka TEFAS’ta fonları incelemenizi uzmanlar öneriyor.
FONLARDA STOPAJ NASIL UYGULANIYOR?
Yatırım fonu için bir yatırım sınırı yok nitelikli yatırımcıya özel çıkarılan fonlar dışında tüm fonların alım satımını uygulama üzerinden tıpkı hisse senedi alır gibi alabilirsiniz. Fon alım satımında ise alım yaptığınız günden sonraki 3’üncü gün portföyünüzde görünmeye başlıyor ve satış işlemi de tıpkı alım gibi satış emrinden sonraki 3’üncü gün hesabınıza giriyor. TL cinsi yatırım fonlarında stopaj da uygulanmadığı için satış durumunda getiriden vergi de ödenmiyor. Para piyasası, borçlanma araçları (yabancı ve Eurobond hariç), katılım (döviz hariç), kıymetli madenler ve fon sepeti fon (ünvanında yabancı geçenler hariç) alımların satışından elde edilecek kazançlar, satış tarihi ne zaman olursa olsun, stopajdan istisna.
GETİRİYE BAKMAK YETERLİ Mİ?
Uzmanlar yatırım fonu tercih ederken sadece getirisine bakılmaması gerektiği konusunda yatırımcıları uyarıyor. Özellikle geçmiş getiriye bakmak aldatıcı olabilir. Satın almayı düşündüğünüz fonun hangi hisselere yatırım yaptığı, portföyünde mevduat, hisse senedi, tahvil, vadeli teminat oranı gibi varlık sınıflarını hangi oranlarda içerdiğini öğrenmeniz önemli. Tüm bu yatırım varlıkları çok farklı risk seviyesini barındırıyor. Bu riskleri öğrenmek için de TEFAS’ta fonu kontrol ettikten sonra fonların içeriğini her ay yayımlayan Kamuyu Aydınlatma Platformu’na bakabilirsiniz. KAP’ta fonlar portföy dağılım raporlarını yayımlamakla yükümlüler.
RİSKİNİZİ NASIL BELİRLEYECEKSİNİZ?
Yatırım fonlarının risk derecesini göstermek ve yatırımcıları bilgilendirmek için bir puanlama sistemi oluşturulmuş durumda. Bu puanlama sistemi Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlendi ve 1 ile 7 arasında değişiyor. Yatırım fonu almak isteyen yatırımcılar fonların risk derecesini öğrenerek kendi risk tercihlerine göre yatırım yapabiliyorlar. Puanlamada 1 en düşük risk ve 7 en yüksek risk seviyesini gösteriyor. Risk Değeri için SPK Fon Rehberi’nde belirtilen metodoloji kullanılarak 5 yıllık getiriler üzerinden hesaplama yapılır. Çok yüksek seviyede risk yani 7’nci grupta altın, gümüş, girişim sermayesi gibi yatırım fonları, en düşük risk seviyesi yani 1’inci grupta ise para piyasası fonu, kısa vadeli borçlanma araçları fonları yer alıyor.
YILBAŞINDAN BUGÜNE PERFORMANS NASIL?
TEFAS verilerine göre 2024 başından bugüne en çok kazandıran fonlar hisse senedi şemsiye fonu oldu. Bu alanda 108 yatırım fonu var ve ortalama getirileri yüzde 23,27 olarak hesaplandı. Hisse senedi şemsiye fonları içinde yılbaşından bugüne en çok kazandıran ise yüzde 55,03 ile Ak Portföy teknoloji şirketleri hisse senedi fonu oldu. Toplam yatırım fonlarında ikincilik ise yüzde 10,76 ile değişken şemsiye fonlarında. Bu fonların arasında en çok kazandıran ise yüzde 28,61 ile Ziraat Portföy agresif değişken fonu oldu. Serbest şemsiye fonları yüzde 9,58 getiri sağladı. Yılbaşından bugüne kaybettiren fonlar ise kıymetli madenler şemsiye fonları oldu. Çünkü altın fiyatlarındaki gerileme bu fonların içindeki varlık sınıflarındaki fiyat kaybına yol açtı. 16 kıymetli maden içeren şemsiye fonu ortalama yüzde 0,92 kaybettirdi.
(EKONOMİ SERVİSİ)
