Diz, bedenin en kıymetli eklemlerinden biridir ve birebir vakitte bedenin en savunmasız kısımlarından biridir.
Diz ekleminde temas eden kemikler basitçe kırılabilir, yerinden çıkabilir, kıkırdak ve bağlar gerilebilir, yırtılabilir yahut öbür formlarda ziyan görebilirler.
Bazı diz yaralanmaları vakitle bizatihi düzgünleşir, kimi diz ağrılarında da durum böyledir. Birtakım yaralanmalar ise yırtık çapraz bağ yahut kırık üzere cerrahi yahut öbür tıbbi müdahaleleri gerektirecek kadar şiddetli olabilir.
Örneğin romatoid artrit yahut diz artriti üzere durumlarda diz sorunu kronik olabilir. Bu durumlarda ağrı yavaş gelişir ve devam eder ve tedavi çoklukla sırf uzun müddetli terapi ile mümkündür.
Diz ağrısının en yaygın 10 nedeni ve tedavisi
Genel olarak diz ağrısının tedavisi fizyoterapi tedavisi gerektirir. Ağrının nedenine bağlı olarak bir kas-iskelet uzmanı de tedaviye dahil olur, lakin her vakit fizyoterapi gereklidir.
İşte diz ağrısının en yaygın nedenleri ve tedavi için ipuçları.
1. Çok kullanıma bağlı diz ağrısı
Bu, dizin çok yüklenmesinden kaynaklanan en yaygın ağrı tiplerinden biridir. Bu ağrı çoklukla bedenin alışık olmadığı yorucu hareket biçimleri kullanıldığında ortaya çıkar. Tıpkı anda çok sayıda merdiven çıkmak, yılda bir sefer kayak yapmak yahut alışılmadık derecede uzun koşu yahut yürüyüş yapmak üzere durumlar bu tıp ağrıya neden olabilir.
Aşırı kullanıma bağlı diz ağrısı ekseriyetle dinlenme ve iltihap önleyici bir kremle tedavi edilir yahut birkaç gün ağrı kesici aldıktan sonra geçer. Geçmediği durumlarda, artrit mümkünlüğü vardır.
2. Artrit nedeniyle diz ağrısı
Artrit, çok efor yahut kimi durumlarda ön diz ağrısı halinde kendini gösteren ve bir romatolog tarafından tedavi edilmesi gereken bir otoimmün hastalık sonucu gelişir. Şikayetler, çeşitli iltihap önleyici merhemler, tabletler yahut enjeksiyonlar ile tesirli bir biçimde tedavi edilebilir.
3. Kıkırdak aşınması nedeniyle diz ağrısı
Kıkırdak aşınmasını tedavi etmek için kıkırdak güçlendirici ilaç alınması yahut enjekte edilmesi önerilir, çok önemli durumlarda diz protezi takılması gerekebilir.
4. İç diz yaralanmasına bağlı diz ağrısı (disk yahut art çapraz bağ yaralanması)
Çapraz bağ ve disk yaralanmaları, bilhassa kayakçılar, dövüş atletleri ve top oyunları yapan sportmenler ortasında yaygındır. Diz ağrısının yeri, dizin iç disklerinden ve çapraz bağlarından hangisinin hasar gördüğüne bağlıdır. Önemli durumlarda çapraz bağ yırtılırsa ayağa kalkmak bile mümkün olmaz ve dizde şiddetli ağrı oluşur. Fakat daha hafif bir yaralanma ve bacak kaslarının güçlü olması durumunda yalnızca diz ağrısı oluşması mümkündür.
Bu üzere durumlarda, yaralanmanın ameliyat gerektirip gerektirmediğini belirlemek için görüntüleme testlerinin kullanılması değerlidir. Ameliyat gerekli değilse, birçok durumda dizde yahut yürüme sisteminde kalıcı bir kusuru önlemek için fizik tedavi uygulanır.
5. Çarpık ayak nedeniyle diz ağrısı
Çarpık ayak, tabanın enine yahut uzunluğuna kemerinin batması manasına gelen yaygın bir durumdur. Çarpık ayak, bilhassa ayak bilekleri, dizler ve kalçalar olmak üzere tüm bedendeki eklemlerin durumunu değiştirebilir. Bu nedenle, her üç eklemde de ağrı gelişebilir ve diz bükülmesi de ağrılı hale gelebilir.
Bunun tahlili öncelikle çarpık ayak tedavisidir, kısa vadede çarpık tabanlık, uzun vadede çarpık ayak fizyoterapisi ile çözülebilir. Yanlış konumda hareket eden eklemler uzun vadede yaralanmaya yahut kalıcı ağrıya neden olabileceğinden, çarpık ayağı tedavi etmek değerlidir.
6. Kas gerginliği nedeniyle diz ağrısı
Bazı durumlarda ağır bir yükten yahut hatta makûs bir hareketten sonra uyluğun ardında bulunan kaslar yaralanır ve gerilir. Bu cins durumlar diz ağrısına neden olur, lakin çoklukla bir tarafta oluşur ve bilhassa makus bir hareket yahut yaralanma ile ilgilidir.
Yaralanan kas bandajlanmalı, dinlenmeli ve iltihap önleyici kremle tedavi edilmelidir. Bu türlü bir şikayet birkaç gün içinde geçmezse, bir uzmana danışılmalıdır.
7. Baker kisti nedeniyle diz ağrısı
Baker kistlerinin birden fazla zararsızdır, lakin rahatsız edici yahut iltihaplı hale gelirse kesinlikle bir uzmana danışılması gerekir.
8. Varis nedeniyle diz ağrısı
Bazı durumlarda, bacaklarda bulunan yüzeysel varisler iltihaplanmaya eğilimlidir. Uzun müddetli ayakta durma, bacaklarda lenfatik sakinlik, derin damarların yetersiz çalışması yüzeysel damarların iltihaplanmasına neden olabilir. Diz yüksekliğindeki varisler diz bükülme ağrısına neden olur. Bu çoklukla ciltte uzun, dar, şiş ve ağrılı bir damar demeti olarak görülür.
9. Derin ven trombozu nedeniyle diz ağrısı
Bacaklarda derin ven trombozu, başlangıçta diz bükülürken ağrı olarak ortaya çıkabilir. Ekseriyetle bacaktan aşağıya hakikat yayılan, yürümede zorluğa neden olan ve esneme ile şiddetlenen güçlü çekme ağrısı eşlik ettiğinden, hastalar sorunun aciliyetini anlarlar.
Derin ven trombozundan şüpheleniyorsanız, yardım için çabucak acil servise gitmelisiniz.
10. Hudut iltihabı nedeniyle diz ağrısı
Nadir durumlarda, bacaklarda hudut iltihabı (siyatik) da başlangıçta diz ağrısı biçiminde ortaya çıkabilir. Ağrı çoklukla süratli bir halde bacaklara yayılır ve sıklıkla bel ağrısı ile birlikte ortaya çıkar.
Sinir iltihabına karşı birkaç gün boyunca iltihap önleyici ilaç almak tesirli olmazsa, bir uzmana danışmak gerekir.