Son yılların gözde yatırım aracı otomobiller gündemden düşmüyor. Genellikle galerilerin işi olan “al-sat” olarak bilinen araç ticaretine son bir yılda birçok şahıs da başvuruyor. Çünkü, ister sıfır olsun ister ikinci el, otomobil çok hızlı satılan ve yüksek kâr getiren bir yatırım olarak görülmeye devam ediyor. “Al-sat” işi yapanlar arttıkça sistemin açıklarını hızla daha çok kişi öğreniyor.
SATIŞLARI İNCELENİYOR
Sosyal medyada ikinci el araç ticaretinde yaptığı hilelerle ilgili videolar çeken Metehan Meşe isimli bir genç ise yaptığı son paylaşımın ardından tepki topladı. Birçok kullanıcı gencin çektiği videoları paylaşarak Bakanlığa çağrıda bulundu. Paylaşımların ardından Ticaret Bakanlığı, Metehan Meşe hakkında inceleme başlattı. Meşe’nin araç satış işlemlerinin mercek altına alındığı öğrenildi. Meşe ise Hürriyet’e yaptığı açıklamada videoları tamamen ironi amaçlı çektiğini ve sistemdeki açıkları gösterdiğini iddia etti.
‘GERÇEK DEĞİL’ İDDİASI
Meşe, yaptığı açıklamada, “Videolarımda araç ticaretindeki sorunları, sistemdeki çarpıklıkları ve aksaklıkları ironi yaparak insanlara aktarmaya çalışıyorum. ‘Al-Sat’ ismiyle çektiğim videolar tamamen ironi. Ancak, birçok insan bunu gerçek sandı ve bana tepki gösterdi. İroni yaptığımı anlayan kişiler ise sistemin ne kadar açıklarla dolu olduğunu, bir otomobilin fiyatının hiçbir zahmete girmeden organize şekilde nasıl artırılabildiğini görünce şaşırdılar” ifadelerini kullandı. Meşe’nin tepki çeken video serisinden birkaç örnek ise şu şekilde:
NOTERDE SATIŞI DÜŞÜK GÖSTERME
İkinci el otomobil, 600 bin TL’ye satın alınıyor. Daha sonra şehirdeki ikinci el araç pazarında bu araç satışa çıkarılıyor. Birkaç arkadaş pazarda hazır tutuluyor. Potansiyel alıcı geldiği zaman müşteri kılığındaki satıcının arkadaşları araçla ilgilenirmiş gibi yapılarak fiyat yükseltiliyor. 600 bin TL’ye alınan araç 745 bin TL’ye satılıyor. Ancak, noterde satış 601 bin TL olarak gösteriliyor. Böylece yüzde 18 olan KDV daha düşük tutuluyor. Al-sat’çı yakıt, ekspertiz ve noter masrafları çıkarıldığında 135 bin TL kâr elde ediyor.
SAHTE İLANLARLA PİYASAYI ŞİŞİRME
İkinci el otomobil satın alan Meşe, aldığı aracı ilan sitesine koyduğunda, aracı benzerlerinden daha yüksek bir fiyata aldığını fark ediyor. Bu şekilde aracını istediği fiyattan satamayacağını anlıyor. Satmak istediği araca benzer araçların fotoğraflarını bularak ilan sitesine onlarca sahte ilan veriyor ve fiyatları şişiriyor. Böylece kendi aracının fiyatı daha düşük kaldığı için hızla satılıyor.
VEKALET OYUNU
Şahısların senede 3’ün üzerinde araç satması yasak. Ancak, eş, dost ve akraba üzerine vekalet alarak sınır aşılıyor. Örneğin, 7 kişiye alınan vekalet senede 21 otomobil satışı anlamına geliyor. Vekalet üzerinden satış yöntemiyle ikinci el ticareti sene boyunca devam ettiriliyor.
İLAN SİTELERİNDE UYGULAMA YARIN BAŞLIYOR
Ticaret Bakanlığı tarafından ikinci elde otomobildeki balon fiyatları düşürmek adına yapılan yeni düzenlemeler yarın, yani 15 Temmuz 2023 itibarıyla devreye alınacak. Buna göre, ilan platformları ikinci el araca sıfır fiyattan daha yüksek bir etiket konulması engellenecek. Koyanlara 300 bin TL’lik ceza uygulanacak. Noterlerde bireysel satışlar titizlikle takip edilecek ve şahıslar üzerinden üçten fazla satış yapılamamasına yönelik sınırlamaya harfiyen uyulması sağlanacak. Gerekirse bakanlık tarafından ilave tedbirler de devreye alınacak.
