İkinci konut alımlarına kredi kısıtlaması getirildi. İlan sitelerine denetimler artırıldı. Konut arzını artırıcı uygulamalar da devrede.
Tüm bu önlemler karşılık bulmaya başladı. Kira bedelleri üç yılın ardından ilk kez geriledi. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Son dönemde gayrimenkul kiralarında bazı düşüşler var. Bu düşüşün nedenlerine baktığımızda öncelikle Turizm Bakanlığı tarafından hayata geçirilen kısa dönemli kiralama düzenlemesinin etkili olduğunu söyleyebiliriz.
‘İSTANBUL VE ANTALYA’DA ETKİLERİNİ GÖRMEYE BAŞLADIK’
100 günden az süreli gayrimenkullerin kısa dönemli kiralama yapmasının önünde engel oluşturacak. Çünkü bina kat maliklerinin oy birliği ile muvafakatının gerekiyor olması, yaklaşık 50 binin üzerinde olduğunu düşündüğümüz günlük kiralık dairlerinin birçoğunun uzun süreli kiraya verilmesine yol açacak. Özellikle bazı illerde kısa dönemli kiralamaların yoğun yapıldığı İstanbul, Antalya gibi bazı illerde bunun etkilerini görmeye başladık.
İSTANBUL’DA KİRALAR NE KADAR DÜŞTÜ?
Fiyatların yüzde 10-15 bandında düştüğünü söyleyebiliyoruz. İstanbul’da metrekaresi 150 TL’den 100 metrekare bir dairenin 15 bin TL seviyesinde kira bedelinin olduğunu söylersek, bunun 13 bin TL bandına kadar gerilediğini söyleyebiliriz.
‘EVİNİ SATAMAYAN KİRAYA VERİYOR’
Bir de gayrimenkul kredilerinde daralmanın olduğunu, özellikle evlerini satamayan mal sahiplerinin yüksek aidatlar nedeniyle evlerini kiraya verdiklerini söyleyebiliriz. Satış fiyatlarının aslında şu anda amortisman sürelerini aşağı çekmesine rağmen hala kredi finansmanına erişim olmadığı için satışların sağlanamaması gibi problemler daire arzını nispeten artırdı.
KİRALIK TALEBİNİ DÜŞÜREN ETKENLER
Diğer bir etken de kiralık daire talebini düşüren etkenler. Evliliklerin artık sezonun kapanması nedeniyle neredeyse bitmesi, öğrencilerin ev telaşının sona ermesi, göç idaresinin uyguladığı politikalar nedeniyle mülteciler kısmında Türkiye’nin birçok mülteciyi sınır dışı yapması etken oldu.
‘MEMLEKETLERİNE DÖNÜYORLAR’
Deprem bölgesinde çok sayıda konut da teslim edilmeye başlandı. Kasım ayı itibarıyla Hatay başta olmak üzere 40 binin üzerinde konut maliklere teslim edilmeye başlandı. Farklı illerde ikamet etmek zorunda kalan, kendi memleketlerine dönmek isteyen kişilerin de nispeten bölgelere göre oluşturduğu bir arz fazlasından söz edebiliyoruz.
‘PİYASA MAKUL SEVİYEYE İNDİ’
Yeni inşaatların tamamlanması ve mevcuttaki üretimlerin tamamlanması ile kentsel dönüşüm projelerinin bitmesi arz miktarını belli yerlerde artıyor. O nedenle şu anda kiralık piyasası genel anlamda biraz daha makul bir seviyeye indi diyebiliriz.
KİRA FİYATLARININ EN ÇOK DÜŞTÜĞÜ 3 ŞEHİR
Kira fiyatlarının daha önce deprem nedeniyle ve yabancılara ev sahipliği nedeniyle yoğun artışların yaşandığı illerde daha yüksek düşüş oranları olduğunu söyleyebiliyoruz. İstanbul’da düşüş daha yavaş olsa da Antalya’da kira fiyatları daha fazla indi, Mersin’de de azalmaya başladı. Bu iller biraz daha öne çıkıyor.
‘FİYATLARDA CİDDİ KIRILMALAR BEKLEMİYORUZ’
Yeni yılın gelmesi ile ücretlerde olacak artışlar vb. ile belki kira fiyatları bazı malikler tarafından yüksek tutulmaya çalışılabilir ancak şu anda belli bir arz noktası var. Daha önce 1 hafta 10 gün olan kiralama süreleri şu an için 1.5-2 aya kadar çıkmış vaziyette. Bu dönem insanların ev değiştirdiği bir dönem değil. Mevsim kış, öğrencilerin okullara yerleşmiş olması bu hareketliliğin önünde bir engel olarak duruyor. Kira fiyat artışlarını çok yoğun görmeyeceğiz. Kira artışlarının çok ciddi düşmesini de beklemiyoruz. Ancak zaten satılık ve kiralıklarda fiyatların yatay bir seyir gösteriyor olması enflasyonist ortamda fiyatların düştüğünü de bizlere gösterir. Fiyatlarda bu noktadan sonra ciddi kırılmalar beklemiyoruz.”
